Giày vulcanized là gì? Lịch sử & quy trình sản xuất giày đế cao su lưu hóa

Giày vulcanized là gì? Lịch sử & quy trình sản xuất giày đế cao su lưu hóa

Cách đơn giản nhất để hình dung về giày vulcanized là liên tưởng đến những đôi Vans Old Skool hoặc Converse Chuck Taylor All Star. Hiện nay, Dincox là một trong những “local brand” Việt Nam phát triển giày đế cao su lưu hóa như là một trong những đặc trưng của thương hiệu. 
Chúng ta hãy cùng xem giày vulcanized là gì, loại cấu trúc giày sneaker này, nó được tạo ra như thế nào cũng như những lợi ích và hạn chế là gì!

Giày vulcanized là gì?

E22 Fog London là kiểu giày Giày vulcanized

Giày vulcanized (Nguồn: Dincox)

Giày vulcanized, còn gọi là giày đế cao su lưu hóa, là giày có đế giày được sản xuất bằng quá trình lưu hóa cao su. Lưu hóa cao su là một quá trình làm nóng cao su cùng với lưu huỳnh, giúp tăng độ bền và tính linh hoạt của nó. 
Đầu tiên đế ngoài cao su được được trộn với các thành phần khác và được nung nóng thành hình dạng mong muốn. Đế ngoài cao su sau đó được gắn vào mũ giày và trải qua quá trình gia nhiệt lần thứ hai, cuối cùng thêm dải foxing để gia cố.
Do đó, giày vulcanized mang lại cảm giác thoải mái khi mang, bám đường tốt và không thấm nước, khiến nó trở thành loại giày rất phổ biến đối với các vận động viên bóng rổ và trượt ván. Đồng thời, giày vulcanized là kiểu giày mang tính biểu tượng của một số thương hiệu giày thể thao nổi tiếng trong nhiều năm qua.

Lịch sử hình thành và phát triển của giày vulcanized

Những đôi giày đế cao su đầu tiên được phát triển và sản xuất tại Hoa Kỳ vào cuối những năm 1800. Charles Goodyear đã phát hiện ra một quy trình sản xuất cao su mới gọi là lưu hóa, đặt nền móng cho ngành công nghiệp giày vulcanized.
Sự phát triển của giày đế cao su lưu hóa đã trải qua một chặng đường dài kể từ khi ra đời. Lịch sử và sự phát triển của nó được biết đến thông qua những câu chuyện hấp dẫn của những nhà phát minh tài ba.

Quá trình lưu hóa cao su

Năm 1843, Charles Goodyear phát hiện ra rằng nếu thêm lưu huỳnh vào cao su rồi đun nóng, nó sẽ tăng cường tính đàn hồi và làm giảm tính giòn của cao su tự nhiên.Cao su lưu hóa có thể tồn tại quanh năm, không thấm nước và chịu được mùa đông, phù hợp với các điều kiện đòi hỏi khắt khe của lốp ô tô hoặc giày dép.

Những đôi giày đế cao su lưu hóa đầu tiên

Giày Colchester Rubber Co. 1892 - Những đôi giày đế cao su lưu hóa đầu tiên

Giày Colchester Rubber Co. 1892 (Nguồn: Internet)

Giày đế cao su lưu hóa đã được nhìn thấy vào năm 1892 khi thương hiệu Colchester Rubber Co. tạo ra “giày thể thao bóng rổ” đầu tiên. Colchester Rubber Co. là tiền thân của thương hiệu Keds được thành lập năm 1916 và tiếp tục truyền thống sản xuất giày vulcanized.

Vào đầu thế kỷ 20, các thương hiệu khác bắt đầu xuất hiện như Converse, thành lập năm 1908. Khi cuộc cách mạng công nghiệp tiến triển, giày đế cao su lưu hóa đã tìm được đường vào thế giới thể thao. 

Các vận động viên đã nhận ra lợi ích của những đôi giày này, giúp tăng cường lực kéo và hỗ trợ trên các bề mặt khác nhau. Từ sân tennis đến sân bóng rổ, giày vulcanized đã trở thành lựa chọn ưu tiên của các vận động viên ở nhiều bộ môn khác nhau. 

Với sự chứng thực của các huyền thoại thể thao, những đôi giày này đã trở nên phổ biến rộng rãi và mở đường cho sự chuyển đổi của chúng sang thế giới thời trang.

Vào giữa thế kỷ 20, giày lưu hóa đã trải qua quá trình chuyển đổi từ giày thể thao chuyên biệt sang một loại giày thời trang.Các biểu tượng văn hóa như James Dean và Audrey Hepburn đã phổ biến xu hướng mang giày thể thao với trang phục hàng ngày, phá vỡ các chuẩn mực thời trang truyền thống. 

Sự thay đổi này đã mở ra cơ hội hợp tác giữa các nhà thiết kế nổi tiếng và các thương hiệu giày thể thao, dẫn đến các bộ sưu tập phiên bản giới hạn được những người đam mê giày thể thao trên toàn thế giới thèm muốn.

Các bộ phận của giày vulcanized

Giày vulcanized được cấu tạo từ hai bộ phận chính gồm: 

  • Upper (mũ giày): Toàn bộ các phần ôm lấy phần trên của bàn chân, bao gồm vamp và quarter.
  • Sole (đế giày): Phần đế cao su bên dưới bàn chân, bao gồm insole (đế trong) và outsole (đế ngoài). 

Ngoài ra giày Vulcanized sẽ không thể hoàn chỉnh nếu thiếu foxing tape (miếng đáp gia cố đế giày)

Các bộ phận của giày vulcanized

  1. Vamp: Mũ giày trước, bắt đầu từ mũi giày cho đến đầu lưỡi gà. 
  2. Toe box: Hộp ngón chân
  3. Eyestay: Phần lỗ thắt dây
  4. Eyelets: Lỗ xỏ dây giày
  5. Lace: Dây giày
  6. Aglet: Đầu mút dây giày.
  7. Tongue: Lưỡi gà
  8. Quarter: mũ giày sau, ôm lấy gót chân. 
  9. Collar: cổ giày
  10. Heel: Gót giày
  11. Heel counter: Miếng gia cố gót giày
  12. Lining: Lớp lót bên trong thân giày
  13. Insock: Lót giày
  14. Insole: Đế trong nằm dưới lót giày.
  15. Outsole: Đế ngoài tiếp xúc trực tiếp với mặt đất, là bộ phận chịu nhiều lực ma sát nhất. 
  16. Foxing: Lớp cao su được dán lên đế giày để gia cố, liên kết đế giày và mũ giày.Đây cũng là chi tiết đặc trưng nhất của giày vulcanized.
  17. Toe bumper: Miếng đáp gia cố mũi giày Ngoài ra, nó cũng có tác dụng trang trí với sự đa dạng về chất liệu và màu sắc.
  18. Heel label: Nhãn gót giày.

Quy trình sản xuất giày vulcanized

Quy trình sản xuất giày đế cao su lưu hóa

Sản xuất giày đế cao su lưu hóa (Nguồn: Dincox)

Giày đế cao su lưu hóa được làm bằng cách nung nóng đế ngoài cao su bằng hóa chất để giúp tạo khuôn và cải thiện độ bền. Đế ngoài cao su sau đó được gắn vào phần trên của giày và trải qua quá trình gia nhiệt lần thứ hai. 

Đối với quá trình nung nóng lần hai, bước đầu tiên là gắn nhẹ tấm ván sợi vào đáy của khuôn giày bằng nhôm, vừa đủ để giữ nó cố định trong quá trình kéo giãn. Tấm ván sợi giúp tạo độ cứng cho chiếc giày, ngăn chặn gập giày, xoắn giày, và hỗ trợ vòm chân.

Sau khi được kéo ra, một miếng cao su dày sẽ được thêm vào xung quanh đế giày ở vị trí tiếp giáp với mũ giày. Miếng cao su này được gọi là foxing tape.

Để hoàn thiện, nhà sản xuất thường thêm một miếng cao su cuối cùng vào gót giày (heel label) để ngăn băng dính bị bong ra. Một đôi giày dành cho trượt ván cũng sẽ được bổ sung thêm một miếng cao su khác ở mũi giày (toe bumper) để gia cố.

Sau khi làm mát, giày được lấy ra khỏi khuôn, lót giày được thêm vào và dây buộc được gắn vào. Những đôi giày này đã sẵn sàng để kiểm tra lần cuối, làm sạch và đóng gói.

So sánh đế giày vulcanized, đế giày cold cement, và các loại đế giày khác

Mỗi phương pháp làm đế đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng.

Giày vulcanized

Đế giày vulcanized là một trong những cách cổ điển để tạo ra một đôi giày thể thao. Đây cũng là cách giày trượt Converse All-Stars và Vans được tạo ra. 
Do cần nhiệt độ cao để lưu hóa nên các lựa chọn vật liệu để làm mũ giày bị hạn chế.Vải canvas và da lộn là phổ biến.
Ưu điểm
  • Cảm giác tốt giữa bàn chân và mặt đất 
  • Giá thành bình dân
  • Có thể làm giày rộng ra hoặc chật đi
Nhược điểm
  • Không có hỗ trợ vòm
  • Không có đệm êm
  • Không có khả năng chống va đập
  • Giày thường sẽ bị gãy ở chỗ băng dính tiếp xúc với phần trên
  • Thiết kế bị hạn chế

Giày cold cement là gì?

Giày sử dụng phương pháp cold cement (xi măng lạnh)

Giày sử dụng phương pháp cold cement (xi măng lạnh) (Nguồn: Internet)

Cấu trúc giày cold cement (xi măng lạnh) cho phép sử dụng vật liệu nhựa, xốp và lưới nhẹ hiện đại do nhiệt độ cần thiết để liên kết thấp hơn. Đây là cách Nike sản xuất giày chạy bộ, bóng rổ, v.v...

Ưu điểm

  • Giày nhẹ hơn và linh hoạt hơn
  • Có đệm êm hơn
  • Có tính ứng dụng cao hơn
  • Cho phép thiết kế đa dạng hơn
Nhược điểm
  • Kém bền do không có đường khâu hoặc đường viền
Một số kết cấu đế giày khác
  • Blake Stitched

Giày đế Blake Stitched

Giày đế Blake Stitched (Nguồn: Enzo Bonafe)

Kỹ thuật Blake Stitched sử dụng đường khâu xuyên qua đế trong, mũ giày và đế ngoài. Việc không sử dụng đường viền, giúp giày thanh lịch hơn, ôm sát và nhẹ hơn. 

Tuy nhiên, nhược điểm là đế ngoài mỏng hơn, dễ bị hư hỏng và thấm nước, đồng thời các đường khâu mang lại cảm giác khó chịu ở lòng bàn chân.

  • Goodyear Welted 
Đặc trưng của cấu trúc Goodyear Welt là một đường gân vải dưới đế có keo và một dải da bao quanh chu vi của đế. Người thợ lấp đầy khoảng trống giữa đế trong và đế giữa bằng nút bần, trong khi đường viền được khâu vào đế giữa và đế ngoài.
Đường khâu hai cấp độ này tạo nên một kết cấu rất chắc chắn và khả năng chống thấm nước tốt hơn.Nhưng nó khiến chúng có vẻ ngoài mập mạp hơn và kém linh hoạt hơn.
  • Blake Rapid
Kỹ thuật Blake Rapid là sự kết hợp giữa Blake Stitched và Goodyear Welt. Nó vẫn giữ nguyên các đường khâu của kỹ thuật Blake Stitch ở phần đế trong và bổ sung thêm một đế giữa được khâu vào đế ngoài bằng máy Sutton Rapid.
Giày Blake Rapid có khả năng chống thấm nước tốt hơn, dễ dàng sửa chữa, nhưng cũng kém linh hoạt hơn. Nhìn chung, đây là một phương pháp kết hợp tốt mang lại sự cân bằng tốt.

Cách vệ sinh đế giày cao su lưu hóa

Bước 1: Ngâm giày trong nước thường (không ngâm với xà bông) 5 tới 10 phút.

Bước 2: Sử dụng xà bông có chất tẩy nhẹ như nước rửa chén, xà bông cục,... (tuyệt đối không dùng OMO vì độ tẩy mạnh)

Bước 3: Xả sạch lại với nước đến khi hết bọt xà bông (Lưu ý: Phải xả thật sạch để giày không bị ố vàng do xà bông còn đọng lại trong vải)

Bước 4: Sử dụng giấy vệ sinh đắp lên bề mặt giày từ 3-5 lớp (đến khi phơi khô mới tháo ra) phơi giày nơi thoáng mát tránh ánh nắng trực tiếp sẽ làm phai màu giày.

Câu hỏi thường gặp

Dùng keo 502 để dán giày vulcanized được không?

Có thể dùng keo 502 để dán giày được, nhưng thường chỉ là biện pháp tạm thời. Nên mang giày đến chỗ thợ sửa giày hoặc mua một đôi giày mới.

Có thể dùng silicon để dán giày vulcanized được không?

Có thể dùng keo cây silicone để dán giày bị bung đế vì chất này chịu được nhiệt và không thấm nước.Tuy nhiên, cách làm này không bền vì mối keo sẽ bị bung ra trong quá trình di chuyển.
Tương tự như việc dán giày bằng keo 502, tốt nhất bạn vẫn nên tìm thợ sửa giày hoặc đầu tư một đôi giày mới.

Giày vulcanized Dincox đạt tiêu chuẩn “Giày Âu - Giá Việt”

Trong thời đại kỹ thuật số, giày vulcanized tiếp tục ghi dấu ấn khó phai mờ trong làng thời trang. Sự phát triển về kiểu dáng, màu sắc và chất liệu là minh chứng cho sức hấp dẫn lâu dài của giày đế cao su lưu hóa. 

Cho dù bạn mang giày vulcanized vì mục đích thể thao hay vì phong cách cá nhân, bạn luôn có thể tìm thấy những đôi giày ưng ý với bộ sưu tập sản phẩm của Dincox. Bên cạnh đó, cập nhật các tin tức thời trang và mẹo chăm sóc giày tại Dincox Blog!

Nội dung liên quan: